مشخصات کتاب:
- عنوان اصلی: What is Architectural History?
- نویسنده: اندرو لیچ (Andrew Leach)
- موضوع: نظریه و فلسفه تاریخ معماری، رویکردهای مطالعات تاریخی
- زبان اصلی: انگلیسی
- سال انتشار: 2010
- ناشر: Polity Press
- تعداد صفحات: حدود 180 صفحه
- شابک (ISBN): 978-0745644540
کتاب “تاریخ معماری چیست؟” نوشته اندرو لیچ در سال ۲۰۱۰ توسط انتشارات پالیتی منتشر شده است. این اثر بخشی از مجموعه “چیست؟” است که به بررسی رشته‌های مختلف تاریخی و فرهنگی می‌پردازد. موضوع اصلی کتاب، کاوش در ماهیت تاریخ معماری به عنوان یک رشته دانشگاهی مدرن است که ریشه‌ها، روش‌ها، شواهد، کاربردها و رابطه آن با نظریه معماری را تحلیل می‌کند. لیچ با نگاهی دقیق و تحلیلی، این پرسش را مطرح می‌کند که تاریخ معماری چیست، چگونه شکل گرفته و چرا اهمیت دارد.
چکیده
کتاب “تاریخ معماری چیست؟” به بررسی عمیق چگونگی پیدایش و تکامل تاریخ معماری به عنوان یک رشته علمی می‌پردازد. اندرو لیچ با کاوش در ریشه‌های تاریخی این حوزه، از تأثیر باستان‌شناسی، فیلولوژی و خود معماری سخن می‌گوید و نشان می‌دهد که چگونه این رشته در دانشگاه‌های آلمانی‌زبان قرن نوزدهم به یک حوزه مستقل تبدیل شد. او روش‌های مختلف سازماندهی گذشته معماری، نقش شواهد در تاریخ‌نگاری، کاربردهای عملی آن و ارتباطش با نظریه را تحلیل می‌کند. این کتاب با زبانی رسمی و تحلیلی، خواننده را به درک بهتری از پیچیدگی‌ها و اهمیت تاریخ معماری در دنیای معاصر هدایت می‌کند و برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به این حوزه منبعی ارزشمند است.
مقدمه
تاریخ معماری، رشته‌ای است که فراتر از مطالعه صرف ساختمان‌ها و بناها، به بازتاب فرهنگ‌ها، جوامع و مردمانی می‌پردازد که این آثار را خلق کرده‌اند. اندرو لیچ در کتاب “تاریخ معماری چیست؟” تلاش می‌کند تا این رشته را از منظری جامع و چندوجهی بررسی کند. او نه تنها به تاریخ‌نگاری معماری به عنوان یک فعالیت آکادمیک می‌نگرد، بلکه آن را به مثابه آینه‌ای می‌بیند که گذشته و حال معماری را به هم پیوند می‌دهد. این کتاب پرسش‌های بنیادینی را مطرح می‌کند: تاریخ معماری چیست؟ چگونه باید آن را مطالعه کرد؟ و چرا این مطالعه برای ما اهمیت دارد؟
لیچ با نگاهی به گذشته، نشان می‌دهد که تاریخ معماری از منابعی چون باستان‌شناسی، فیلولوژی و تجربه‌های عملی معماران سرچشمه گرفته است. این رشته در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، به ویژه در دانشگاه‌های آلمانی‌زبان، به یک حوزه علمی مستقل تبدیل شد. او با تأکید بر این نکته که تاریخ معماری تنها یک رشته آکادمیک نیست، بلکه کاربردهایی عملی نیز دارد، خواننده را به تأمل در اهمیت آن دعوت می‌کند. این کتاب به ما می‌آموزد که تاریخ معماری چگونه می‌تواند به فهم بهتر فرهنگ‌ها و تمدن‌ها کمک کند.
اهمیت این کتاب در آن است که نه تنها به متخصصان معماری، بلکه به طیف وسیعی از مخاطبان، از جمله دانشجویان، پژوهشگران و حتی علاقه‌مندان غیرحرفه‌ای، سخن می‌گوید. لیچ با زبانی دقیق و تحلیلی، اما قابل فهم، به بررسی پیچیدگی‌های این رشته می‌پردازد. او نشان می‌دهد که تاریخ معماری تنها به گذشته نگاه نمی‌کند، بلکه به حال و آینده نیز مرتبط است. این ارتباط، رشته را به ابزاری برای درک تحولات اجتماعی و فرهنگی تبدیل می‌کند.
انگیزه لیچ از نگارش این کتاب، روشن کردن ابهامات موجود در تعریف و روش‌های تاریخ معماری است. او می‌خواهد خواننده را با چالش‌هایی آشنا کند که تاریخ‌نگاران معماری با آن مواجه‌اند، از جمله تنوع روش‌ها، تفسیر شواهد و تأثیر نظریه‌ها. این کتاب به ما یادآوری می‌کند که تاریخ معماری یک حوزه ثابت و یکنواخت نیست، بلکه پویا و در حال تحول است. لیچ با این رویکرد، خواننده را به مشارکت در این گفت‌وگوی علمی دعوت می‌کند.
تأثیر احتمالی این کتاب بر خوانندگان، در گسترش دیدگاه آن‌ها نسبت به معماری و تاریخ آن نهفته است. این اثر نه تنها دانش ما را از گذشته معماری عمیق‌تر می‌کند، بلکه ما را به تفکر انتقادی درباره نقش معماری در زندگی معاصر تشویق می‌کند. لیچ با ارائه تحلیلی جامع، به خوانندگان کمک می‌کند تا درک کنند که چگونه تاریخ معماری می‌تواند به طراحی بهتر و حفظ میراث فرهنگی یاری رساند. این کتاب، در نهایت، دریچه‌ای به سوی فهم عمیق‌تر این رشته باز می‌کند.
تحلیل و خلاصه فصل‌ها
فصل اول: بنیان‌های یک رشته مدرن
اندرو لیچ در فصل نخست کتاب خود، به بررسی ریشه‌های تاریخ معماری به عنوان یک رشته مدرن می‌پردازد. او استدلال می‌کند که این حوزه از منابعی چون باستان‌شناسی، فیلولوژی و تجربه‌های عملی معماران سرچشمه گرفته است. این رشته در اواخر قرن نوزدهم، به ویژه در دانشگاه‌های آلمانی‌زبان، به یک حوزه علمی مستقل تبدیل شد. لیچ نشان می‌دهد که تاریخ معماری در ابتدا به عنوان بخشی از تاریخ هنر ظهور کرد، اما به تدریج هویت خاص خود را یافت.
یکی از جنبه‌های کلیدی این فصل، نقش معماران در شکل‌گیری تاریخ معماری است. لیچ توضیح می‌دهد که بسیاری از تاریخ‌نگاران اولیه معماری، خود معمار بودند و با نگاهی حرفه‌ای به گذشته، درس‌هایی برای حال استخراج می‌کردند. او به نمونه‌هایی چون ویتریوس اشاره می‌کند که در قرن اول پیش از میلاد، اصول معماری روم را مستند کرد. این نگاه حرفه‌ای، تاریخ معماری را به ابزاری برای آموزش و الهام تبدیل کرد.
لیچ همچنین به تأثیر هنرمندان و مورخان هنر بر این رشته توجه دارد. او استدلال می‌کند که معماری به عنوان یکی از هنرهای تجسمی، از سوی مورخان هنر مورد مطالعه قرار گرفت و این دیدگاه، تحلیل‌های زیبایی‌شناختی و فرمی را به تاریخ معماری افزود. برای مثال، جورجو وازاری در قرن شانزدهم، معماران را در کنار نقاشان و مجسمه‌سازان به عنوان هنرمندانی خلاق معرفی کرد. این رویکرد، تاریخ معماری را به بخشی از تاریخ هنر پیوند داد.
در این فصل، لیچ به نقش باستان‌شناسی و فرهنگ در توسعه تاریخ معماری نیز می‌پردازد. او نشان می‌دهد که کاوش‌های باستان‌شناختی در مناطق مدیترانه‌ای و اروپای شمالی، اطلاعات ارزشمندی درباره معماری گذشته فراهم کرد. همچنین، تاریخ فرهنگی که در قرن نوزدهم در آلمان رشد یافت، معماری را به عنوان سندی از تمدن‌ها مورد بررسی قرار داد. این دیدگاه، معماری را فراتر از یک هنر صرف، به یک ابزار فرهنگی تبدیل کرد.
لیچ در پایان این فصل، به چالش‌های تعریف تاریخ معماری به عنوان یک رشته مستقل اشاره می‌کند. او می‌پرسد آیا تاریخ معماری واقعاً یک رشته خودمختار است یا شاخه‌ای از تاریخ هنر، معماری و باستان‌شناسی؟ این پرسش، خواننده را به تأمل در ماهیت چندوجهی این حوزه وا می‌دارد. او نتیجه می‌گیرد که تاریخ معماری، با وجود ریشه‌های متنوعش، به یک حوزه علمی پویا و تأثیرگذار تبدیل شده است.
فصل دوم: سازماندهی گذشته
در فصل دوم، لیچ به روش‌های مختلف سازماندهی گذشته معماری می‌پردازد. او استدلال می‌کند که تاریخ‌نگاران معماری از رویکردهای متنوعی برای دسته‌بندی و تحلیل تاریخ استفاده کرده‌اند. این روش‌ها شامل سبک و دوره، بیوگرافی، جغرافیا و فرهنگ، نوع، تکنیک و تم و استعاره است. هر یک از این روش‌ها، دریچه‌ای متفاوت به سوی فهم معماری گذشته باز می‌کند.
لیچ مفهوم سبک را به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سازماندهی تاریخ معماری بررسی می‌کند. او توضیح می‌دهد که سبک‌ها، مانند رنسانس یا باروک، به تاریخ‌نگاران امکان می‌دهند تا تغییرات ظاهری و فرمی معماری را تحلیل کنند. برای مثال، هاینریش ولفلین تغییر از رنسانس به باروک را به عنوان یک تحول سبکی بررسی کرد. این روش، به درک الگوهای تاریخی کمک می‌کند، اما گاهی پیچیدگی‌ها را ساده‌سازی می‌کند.
او سپس به نقش بیوگرافی در تاریخ معماری می‌پردازد. لیچ نشان می‌دهد که زندگی و آثار معماران برجسته، مانند میکل‌آنژ یا لکوربوزیه، چگونه به شکل‌گیری روایت‌های تاریخی کمک کرده است. این روش، بر خلاقیت فردی تأکید دارد و معماری را به دستاوردهای شخصی معماران پیوند می‌دهد. با این حال، لیچ هشدار می‌دهد که تمرکز بیش از حد بر بیوگرافی ممکن است جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی را نادیده بگیرد.
جغرافیا و فرهنگ نیز از دیگر روش‌های مورد بحث لیچ هستند. او استدلال می‌کند که معماری هر منطقه، بازتابی از شرایط جغرافیایی و فرهنگی آن است. برای مثال، معماری سوئیس تحت تأثیر سنت‌های محلی و نوآوری‌های مدرن شکل گرفته است. لیچ نشان می‌دهد که این روش، به درک تنوع معماری در جهان کمک می‌کند و از یکنواختی تاریخی جلوگیری می‌کند.
در نهایت، لیچ به مفاهیم نوع و تم در معماری می‌پردازد. او توضیح می‌دهد که تاریخ‌نگاران با بررسی انواع ساختمان‌ها، مانند معابد یا ایستگاه‌های قطار، الگوهای تکرارشونده را شناسایی می‌کنند. همچنین، استفاده از تم‌ها و استعاره‌ها، مانند “معماری به مثابه آینه جامعه”، به تحلیل عمیق‌تر معانی نهفته در بناها کمک می‌کند. این فصل با تأکید بر تنوع روش‌ها، خواننده را به انعطاف‌پذیری در مطالعه تاریخ دعوت می‌کند.
فصل سوم: شواهد
فصل سوم کتاب به نقش شواهد در تاریخ‌نگاری معماری اختصاص دارد. لیچ استدلال می‌کند که تاریخ‌نگاران از منابع مختلفی مانند ساختمان‌ها، نقشه‌ها، اسناد و تصاویر برای بازسازی گذشته استفاده می‌کنند. این شواهد، پایه و اساس تحلیل‌های تاریخی را تشکیل می‌دهند. او تأکید می‌کند که بدون شواهد، تاریخ معماری به حدس و گمان تبدیل می‌شود.
لیچ به اهمیت ساختمان‌ها به عنوان شواهد تاریخی توجه ویژه‌ای دارد. او توضیح می‌دهد که هر بنا، اطلاعاتی درباره فرهنگ، تکنولوژی و جامعه زمان خود ارائه می‌دهد. برای مثال، کلیسای ایل جسو در رم، نه تنها یک شاهکار معماری است، بلکه سندی از تحولات مذهبی و هنری قرن شانزدهم به شمار می‌رود. این دیدگاه، بناها را به متونی زنده تبدیل می‌کند.
او سپس به نقش نقشه‌ها و اسناد در تاریخ معماری می‌پردازد. لیچ نشان می‌دهد که این منابع، جزئیاتی دقیق از طراحی و ساخت بناها ارائه می‌دهند. برای مثال، نقشه‌های پیرانزی از رم باستان، درک ما از معماری آن دوره را غنی‌تر کرده‌اند. او تأکید می‌کند که تفسیر صحیح این اسناد، نیازمند دقت و مهارت است تا از تحریف تاریخ جلوگیری شود.
تصاویر و عکس‌ها نیز از دیگر شواهد مورد بحث لیچ هستند. او استدلال می‌کند که این منابع، به ویژه در دوران مدرن، ابزارهایی قدرتمند برای مستندسازی و تحلیل معماری بوده‌اند. برای مثال، عکس‌هایی از آثار لکوربوزیه، جنبه‌های بصری و فضایی طراحی‌های او را آشکار می‌کنند. لیچ هشدار می‌دهد که تفسیر تصاویر نیز باید با احتیاط انجام شود تا از سوءبرداشت جلوگیری شود.
در پایان این فصل، لیچ به چالش‌های موجود در استفاده از شواهد می‌پردازد. او می‌پرسد چگونه می‌توان از این منابع متنوع، روایتی منسجم ساخت؟ او نتیجه می‌گیرد که تاریخ‌نگاران باید با روش‌های میدانی، اسنادی و تصویری آشنا باشند تا بتوانند گذشته را با دقت بازسازی کنند. این فصل، اهمیت شواهد را به عنوان ستون فقرات تاریخ معماری برجسته می‌کند.
فصل چهارم: چقدر مفید؟
در فصل چهارم، لیچ به بررسی کاربردهای عملی تاریخ معماری می‌پردازد. او استدلال می‌کند که این رشته فراتر از یک فعالیت آکادمیک، در زندگی واقعی نیز تأثیر دارد. این کاربردها شامل آموزش معماران، حفظ بناهای تاریخی و الهام‌بخشی به طراحی معاصر است. لیچ می‌خواهد نشان دهد که تاریخ معماری، تنها به گذشته تعلق ندارد، بلکه به حال و آینده نیز مرتبط است.
لیچ به نقش تاریخ معماری در آموزش معماران توجه ویژه‌ای دارد. او توضیح می‌دهد که مطالعه گذشته، به معماران کمک می‌کند تا از تجربیات پیشینیان درس بگیرند. برای مثال، آثار میکل‌آنژ می‌توانند به درک بهتر فرم و فضا در طراحی مدرن کمک کنند. او استدلال می‌کند که این آموزش، خلاقیت را تقویت می‌کند و از تکرار اشتباهات جلوگیری می‌کند.
حفظ و مرمت بناهای تاریخی، یکی دیگر از کاربردهای مورد بحث لیچ است. او نشان می‌دهد که تاریخ معماری، ابزارهایی برای حفاظت از میراث فرهنگی فراهم می‌کند. برای مثال، پروژه‌های مرمت در ونیز، بر اساس دانش تاریخی انجام می‌شوند. لیچ تأکید می‌کند که این کار، نه تنها گذشته را زنده نگه می‌دارد، بلکه به هویت فرهنگی جوامع کمک می‌کند.
لیچ همچنین به تأثیر تاریخ معماری بر طراحی معاصر می‌پردازد. او استدلال می‌کند که معماران امروزی، از ایده‌های گذشته الهام می‌گیرند و آن‌ها را در کارهای خود بازآفرینی می‌کنند. برای مثال، استفاده از الگوهای کلاسیک در آثار مدرن، نشان‌دهنده تداوم تاریخی است. او هشدار می‌دهد که این الهام‌گیری باید با دقت انجام شود تا به تقلید کورکورانه تبدیل نشود.
در پایان این فصل، لیچ به چالش‌های کاربرد تاریخ معماری می‌پردازد. او می‌پرسد آیا تاریخ همیشه برای معماری معاصر مفید است یا گاهی به مانعی تبدیل می‌شود؟ او نتیجه می‌گیرد که تاریخ معماری، هنگامی که با دید انتقادی به کار گرفته شود، می‌تواند به خلق آثاری معنادار و مرتبط با زمانه کمک کند. این فصل، خواننده را به تأمل در ارزش عملی این رشته دعوت می‌کند.
فصل پنجم: تاریخ و نظریه
فصل پایانی کتاب به رابطه پیچیده تاریخ معماری و نظریه معماری اختصاص دارد. لیچ استدلال می‌کند که این دو حوزه، اگرچه مرتبطند، اما از یکدیگر متمایزند و بر هم تأثیر می‌گذارند. او می‌خواهد نشان دهد که چگونه نظریه، به تاریخ‌نگاری معماری شکل داده و چگونه تاریخ، نظریه‌های جدید را تغذیه کرده است. این فصل، به پیچیدگی‌های این تعامل می‌پردازد.
لیچ به نقش نظریه در تاریخ معماری توجه دارد. او توضیح می‌دهد که نظریه‌های معماری، مانند آنچه در آثار مانفردو تافوری دیده می‌شود، بر روش‌های تاریخ‌نگاری تأثیر گذاشته‌اند. برای مثال، تافوری معماری را در چارچوب تحولات اجتماعی و اقتصادی تحلیل کرد. این رویکرد، تاریخ معماری را از یک روایت صرفاً زیبایی‌شناختی به یک تحلیل انتقادی ارتقا داد.
او سپس به تأثیر تاریخ بر نظریه می‌پردازد. لیچ نشان می‌دهد که مطالعه گذشته، به توسعه نظریه‌های جدید کمک کرده است. برای مثال، سیگفرید گیدیون با بررسی تاریخ معماری مدرن، مفاهیمی چون “فضا-زمان” را مطرح کرد. او استدلال می‌کند که این تعامل دوسویه، به غنای هر دو حوزه افزوده است و آن‌ها را از انزوا خارج کرده است.
لیچ به چالش‌های این رابطه نیز توجه دارد. او می‌پرسد چگونه می‌توان بین تاریخ و نظریه تعادل برقرار کرد؟ او هشدار می‌دهد که تسلط بیش از حد نظریه ممکن است تاریخ را به ابزاری ایدئولوژیک تبدیل کند. برای مثال، برخی نظریه‌پردازان مدرن، تاریخ را برای توجیه دیدگاه‌های خود تحریف کرده‌اند. لیچ خواستار نگاهی متعادل و انتقادی به این تعامل است.
در پایان، لیچ به وضعیت کنونی تاریخ معماری می‌نگرد. او نقل‌قولی از کی. مایکل هیز را می‌آورد که نقش تاریخ‌نگار را فراتر از توصیف صرف می‌داند و به فهم شرایط فرهنگی و تاریخی تأکید دارد. او نتیجه می‌گیرد که تاریخ و نظریه، هنگامی که با هم ترکیب شوند، می‌توانند به درک عمیق‌تری از معماری منجر شوند. این فصل، خواننده را به تأمل در آینده این رشته دعوت می‌کند.
نتیجه‌گیری و جمع‌بندی کلی
کتاب “تاریخ معماری چیست؟” اثر اندرو لیچ، تحلیلی جامع و عمیق از رشته تاریخ معماری ارائه می‌دهد. او با بررسی ریشه‌ها، روش‌ها، شواهد، کاربردها و رابطه این رشته با نظریه، خواننده را به سفری در تاریخ این حوزه می‌برد. این کتاب نشان می‌دهد که تاریخ معماری، تنها یک مطالعه گذشته نیست، بلکه ابزاری برای فهم حال و شکل‌دهی به آینده است.
لیچ با زبانی دقیق و تحلیلی، پیچیدگی‌های این رشته را آشکار می‌کند. او استدلال می‌کند که تاریخ معماری از منابعی متنوع سرچشمه گرفته و با روش‌های گوناگون سازماندهی شده است. شواهد، از ساختمان‌ها تا اسناد، پایه این تاریخ‌نگاری را تشکیل می‌دهند و کاربردهای آن، از آموزش تا مرمت، اهمیت عملی‌اش را نشان می‌دهند. این تنوع، رشته را پویا و چندوجهی کرده است.
تأثیر این کتاب بر خواننده، در گسترش دیدگاه او نسبت به معماری نهفته است. لیچ با ارائه مثال‌هایی از گذشته و حال، نشان می‌دهد که چگونه تاریخ معماری می‌تواند به خلق آثاری معنادار کمک کند. او خواننده را تشویق می‌کند تا با دیدی انتقادی به این رشته نگاه کند و نقش آن را در زندگی معاصر درک کند. این کتاب، دریچه‌ای به سوی تأمل در اهمیت تاریخ است.
اهمیت این اثر در آن است که نه تنها برای متخصصان، بلکه برای هر کسی که به معماری و تاریخ علاقه‌مند است، ارزشمند است. لیچ با ترکیب تحلیل تاریخی و نظری، به خوانندگان کمک می‌کند تا ارتباط عمیق بین گذشته و حال را ببینند. او نشان می‌دهد که تاریخ معماری، فراتر از یک رشته آکادمیک، بخشی از هویت فرهنگی ماست.
در نهایت، این کتاب ما را به این پرسش وا می‌دارد که تاریخ معماری، اکنون چیست؟ لیچ با پاسخ به این سؤال، تأکید می‌کند که این رشته همچنان در حال تحول است و می‌تواند به فهم بهتر جهان اطرافمان کمک کند. او خواننده را به ادامه این کاوش دعوت می‌کند و این کتاب را به منبعی الهام‌بخش برای آینده تبدیل می‌کند.
تحلیل و ارزیابی
کتاب “تاریخ معماری چیست؟” یکی از جامع‌ترین آثار در زمینه تاریخ معماری است. لیچ با تحلیلی دقیق و استفاده از منابع متنوع، به بررسی این رشته پرداخته و دیدگاه‌هایی نو ارائه کرده است. این کتاب، با ساختار منظم و زبان رسمی، به خواننده امکان می‌دهد تا عمیقاً با موضوع درگیر شود. این ویژگی، آن را به منبعی برجسته تبدیل کرده است.
نقاط قوت این اثر شامل تحلیل عمیق، تنوع منابع و رویکرد چندوجهی آن است. لیچ با کاوش در ریشه‌ها و روش‌ها، خواننده را به درک جامعی از تاریخ معماری می‌رساند. او با مثال‌هایی از ویتریوس تا تافوری، پیوستگی تاریخی را نشان می‌دهد. این تنوع، به غنای کتاب افزوده و آن را از یک متن صرفاً آکادمیک متمایز کرده است.
با این حال، کتاب ممکن است برای خوانندگان مبتدی چالش‌برانگیز باشد. لیچ فرض می‌کند که مخاطب دانش اولیه‌ای از تاریخ و معماری دارد، که ممکن است برخی را از درک کامل بازدارد. همچنین، تمرکز او بیشتر بر معماری غربی است و به معماری شرقی کمتر پرداخته شده است. این محدودیت، دامنه تأثیرگذاری کتاب را تا حدی کاهش می‌دهد.
تأثیر این کتاب بر حوزه تاریخ معماری قابل توجه است. لیچ با طرح پرسش‌های بنیادین و ارائه پاسخ‌هایی تحلیلی، به غنای این رشته کمک کرده است. این اثر می‌تواند به دانشجویان و پژوهشگران الهام بخشد تا با دیدی نو به تاریخ معماری نگاه کنند. همچنین، کاربردهای عملی آن، از آموزش تا مرمت، اهمیتش را در دنیای واقعی نشان می‌دهد.
در مجموع، “تاریخ معماری چیست؟” منبعی ارزشمند برای فهم این رشته است. با وجود برخی کاستی‌ها، نقاط قوت آن، از جمله دقت و عمق تحلیل، آن را به اثری ماندگار تبدیل کرده است. این کتاب نه تنها دانش ما را افزایش می‌دهد، بلکه ما را به تأمل در نقش معماری در زندگی‌مان دعوت می‌کند. لیچ با این اثر، گامی مهم در ارتقای تاریخ معماری برداشته است.
دیدگاهتان را بنویسید